Jesień to czas kiedy wiele roślin nabiera najpiękniejszych barw cieszących oczy ogrodników. Każdy jednak wie, że zbliża się zima, dlatego właśnie teraz należy wykonać szereg prac, które sprawią, że ogród bezpiecznie przetrwa zimę.
Grabienie liści
Po pierwsze należy dokładnie oczyścić ogród z opadłych liści, te można wykorzystać np. do produkcji kompostu lub ochrony roślin przed mrozem – to bardzo oszczędna forma ich zagospodarowania. Warstwa liści pomaga w utrzymaniu ciepła, izolując rośliny i chroniąc je przed niskimi temperaturami. Należy jednak pamiętać, aby na wiosnę usunąć tę warstwę, aby zapewnić roślinom dostęp do wystarczającej ilości tlenu i światła słonecznego.
Liście to cenny materiał kompostowy, po kilku miesiącach pozwolą wytworzyć nawóz nazywany tradycyjnie ziemią liściową. Ma ona odczyn lekko kwaśny, dużą pojemność wodną, dobrą przepuszczalność, przewiewność oraz trwałą strukturę. Najlepszy kompost otrzymuje się z liści drzew – takich jak klon, topola, lipa, brzoza oraz drzewa owocowe. Mniej przydatne są liście o dużej zawartości garbników – takich jak orzech włoski, dąb. Pozostawione na trawniku i na innych roślinach odetną dostęp do światła słonecznego, dodatkowo wilgoć może doprowadzić do powstania chorób oraz żółknięcia trawy i roślin ozdobnych. Liście opadłe z drzew należy regularnie usuwać aż do zimy.
Zabezpieczanie drzewek owocowych na zimę
Trzeba zebrać z drzew owocowych zaschnięte owoce i je zniszczyć; mogą być one siedliskiem chorób grzybowych. Zniszczyć trzeba także porażone przez grzyby liście – najlepiej spakować do worków i oddać je do lokalnych PSZOK’ów (Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych). W żadnym wypadku nie należy ich kompostować lub okrywać nimi krzewy czy inne rośliny. Jeśli stwierdzimy zainfekowanie bądź obecność szkodników, należy zastosować preparaty zgodnie z programem ochrony roślin owocowych.
Pamiętajmy o osłonięciu roślin owocowych przed zimą. Szczególnie wrażliwe są brzoskwinie, morele i orzech włoski. Możemy je okryć dość luźno słomianymi matami bądź kilkoma warstwami agrowłókniny. Ważnym elementem przygotowania drzew do zimy jest też wyłożenie gleby wokół nich kompostem, który zabezpieczy korzenie przed niską temperaturą.
Sadzenie roślin
Już od połowy września, aż do nastania pierwszych przymrozków możemy sadzić drzewa i krzewy liściaste z odkrytym korzeniem oraz balotowane (korzenie umieszczono w siatkach z wilgotnym torfem). Te w doniczkach można sadzić praktycznie przez cały sezon oprócz okresów największych upałów. Można je nadal sadzić do późnej jesieni dopóki ziemia nie będzie zamarznięta. Rośliny iglaste można bezpiecznie sadzić do końca września, później tylko gatunki o dużej mrozoodporności. Po posadzeniu wymagają obfitego podlania, a po pierwszych przymrozkach warto obsypać podstawę pędu warstwą kory sosnowej lub torfu – aby zabezpieczyć korzenie przed mrozem. Jesień jest najlepszym okresem na sadzenie drzew i krzewów owocowych. Gatunki wrażliwe na mrozy (brzoskwinie i morele) sadzimy na wiosnę.
Jesień to także pora sadzenia cebulek kwiatowych tulipanów, hiacyntów, narcyzów, szafirków oraz przebiśniegów, cebulicy syberyjskiej i krokusów. Cebulki sadzimy na głębokości równej ich trzykrotnej wysokości, a odległość pomiędzy cebulkami zależy od wysokości kwiatów – im wyższe kwiaty, tym między cebulkami zachowujemy większy odstęp.
Dbałość o trawnik
Ostatnie koszenie trawnika powinno ono być wykonane do końca pierwszej dekady października, czyli około 20 dni przed zakończeniem wegetacji. W przypadku, gdy jesień jest długa i ciepła, zabieg można przesunąć na początek listopada. Ciepłą jesienią trawa może rosnąć nawet do pierwszych przymrozków; jeśli zetniemy ją za wcześnie i zacznie szybko odrastać musimy skosić ją jeszcze raz. Wysokość ostatniego koszenia trawy przed zimą powinna wynosić około 4 cm. Świeżo skoszony trawnik jest wrażliwy na suszę dlatego musimy koniecznie go podlać. Jeżeli na trawniku została jakaś część skoszonej trawy, powinniśmy ją wygrabić podobnie jak liście czy drobne gałęzie. W przeciwnym razie pozostawione resztki mogą pleśnieć i gnić pod warstwą śniegu. Trawa wraz z końcem sezonu letniego stopniowo przygotowuje się do zimowego spoczynku, gromadząc w korzeniach wodę i składniki odżywcze oraz spowalniając rozwój. Dobrze jest zastosować jesienne nawozy do trawników. Wszystkie zawarte w takich nawozach substancje odżywcze są odpowiednio dobrane i zbilansowane, co pomoże przygotować trawnik do pięknego wzrostu wiosną.
Przegląd małej architektury
Październik to dobry czas na dokładny przegląd elementów małej architektury. Należy przyjrzeć się zarówno drewnianym elementom ogrodu, jak i betonowym (donicom, gazonom, ścieżkom, tarasom, ogrodzeniu czy palisadom). Następnie warto zaplanować zarówno prace naprawcze oraz konserwujące z wykorzystaniem odpowiednich środków.
